สำนวนไทยหมวด ณ ด ต ถ ท

ดูช้างให้ดูหาง ดูนางให้ดูแม่

  

       ความหมาย ให้รู้จักพิจารณาลักษณะบุคคลหรือผู้หญิงที่จะเลือกเป็นคู่ครอง

ดินพอกหางหมู

       ความหมาย งานการที่ปล่อยไว้ให้สะสมคั่งค้าง จนทำให้ลำบากเดือดร้อน

เดินตามหลังผู้ใหญ่หมาไม่กัด

       ความหมาย ปฏิบัติตามผู้ใหญ่หรือผู้มีประสบการณ์ย่อมปลอดภัย ผู้ใหญ่ในที่นี้หมายถึงผู้ที่มีประสบการณ์ การประพฤติปฏิบัติตามอย่างผู้ที่เคยทำการนั้นๆ มาแล้วย่อมจะหลีกเลี่ยงความผิดพลาดและสำเร็จได้ด้วยดี

ตกกระไดพลอยโจน

    ความหมาย การทำอะไรที่บังเอิญเกิดผิดพลาดขึ้น โดยไม่มีทางหลีกเลี่ยง หรือทำไปได้ครึ่งแล้ว ก็จำต้องทำมันต่อไปให้เสร็จสิ้นเสียเลย

ตนเป็นที่พึ่งแห่งตน

       ความหมาย ให้พึ่งตนเอง

ตีวัวกระทบคราด

       ความหมาย การไม่พอใจใครคนหนึ่งแต่ใช้วิธีว่าผ่านไปกระทบอีกคนหนึ่ง โดยเป็นลักษณะพูดจาเหน็บแนมในทางไม่ดี

ตำข้าวสารกรอกหม้อ

       ความหมาย ทำงานแค่ให้เสร็จไปครั้งหนึ่งๆ หรือทำแค่พอกินไปวันหนึ่งๆ

ตำน้ำพริกละลายแม่น้ำ

       ความหมาย การกระทำอะไรสักอย่างที่ไม่เหมาะสมหรือได้สมดุลกัน หรือใช้จ่ายทรัพย์ลงทุนไปในทางที่ไม่เกิดประโยชน์อะไรเลย เช่นลงทุนเล็กน้อยเพื่อทำงานใหญ่ซึ่งต้องใช้เงินมาก ๆ ย่อมไม่อาจสำเร็จได้ง่าย ต้องสูญทุนไปเปล่า ๆ เปรียบเหมือนตำน้ำพริกเพียงครกเดียว เอาไปละลายในแม่น้ำกว้างใหญ่ เมื่อละลายไปก็จะสูญหายไปหมดสิ้นไปทำให้แม่น้ำเกิดอะไรผิดปกติขึ้น เสียน้ำพริกไปเปล่า ๆ

ตักน้ำใส่กะโหลก ชะโงกดูเงา

       ความหมาย  การจะทำอะไรก็ให้ทบทวนดูความสามารถตนเองก่อน ต่อมาประโยคนี้เริ่มไปใช้ในกรณีเป็นคำดูถูกคนที่ต้อยต่ำกว่า มักใช้ดูถูกผู้ชายที่มีฐานะต่ำต้อยกว่าที่ไปชอบหญิงที่มีฐานะดีกว่า

เตี้ยอุ้มค่อม

        ความหมาย ผู้ที่มีฐานะยากจนหรือผู้ที่ไม่สามารถรับภาระใดๆได้มากนัก แต่ไปช่วยเหลือคนอื่นที่ลำบากเหมือนกับตน ทำให้มีสภาพที่แย่ลงไปกว่าเดิม ซึ่งผลสุดท้ายแล้วอาจจะทำให้ย่ำแย่ทั้งคู่

ตีตนไปก่อนไข้

       ความหมาย การวิตกกังวลหรือแสดงอาการกลัวไปก่อนที่เหตุการณ์จริงจะเกิด ซึ่งเหตุการณ์นั้นๆ อาจจะไม่เกิดขึ้นก็ได้

ถ่มน้ำลายรดฟ้า

       ความหมาย การคิดร้ายหรือดูหมิ่นบุคคลที่มีฐานะทางสังคมสูงกว่าตนหรือเป็นที่เคารพของคนทั่วไป อนาคตอันใกล้จะมีผลร้ายเกิดขึ้นกับคนผู้นั้นเสมอ ที่มาของสํานวน เปรียบเปรยถึงการเงยหน้าถ่มน้ำลายไปที่สูงเช่นบนฟ้า ท้ายที่สุดน้ำลายนั้นจะต้องตกลงมาถูกผู้ถ่มน้ำลายนั้นเสียเอง 

ถ่านไฟเก่า

       ความหมาย การที่คู่รักที่เคยคบกันมาก่อน แต่ต่อมาได้เลิกลากันไป เมื่อครั้นกลับมาพบกันใหม่ ก็มีท่าทีที่จะกลับมาคบกันอีกครั้ง

ถอดเขี้ยว ถอดเล็บ

       ความหมาย ละพยศ ละความดุหรือร้ายกาจ เลิกแสดงฤทธิ์หรือเลิกแสดงอำนาจอีกต่อไป

เทวดานิมนต์มาเกิด

       ความหมาย การประชดประชันเด็กที่มีความซนหรือเกเรอย่างมาก

ทำนาบนหลังคน

       ความหมาย คนที่คิดหาผลกำไรหรือหาผลประโยชน์ใส่ตน ด้วยวิธีเบียดเบียนหรือรีดนาทาเร้นเอาจากน้ำพักน้ำแรงของผู้อื่น โดยขาดความเมตตา เช่น ให้กู้เงินแล้วเรียกดอกเบี้ยแพง ๆ หรือกว้านซื้อข้าวจากชาวนาในราคาถูก ๆ เพื่อเอามาค้าหากำไรโดยเหตุที่การทำนาของคนไทยในสมัยโบราณจัดว่า เป็นอาชีพหลักและสำคัญส่วนใหญ่โบราณจึงเอาเรื่อง ” ทำนา ” มาผูกเป็นสำนวนความหมายทำนองเดียวกับ ” รีดเลือดกับปู ” ก็ได้.

ที่มา :  http://www.suphasitthai.com

หน้าแรก